Rezerwaty
Rezerwat przyrody Bielawa
Rezerwat torfowiskowy na Pobrzeżu Kaszubskim. Granice rezerwatu obejmują tereny 3 gmin (Puck, Władysławowo i Krokowa). Pierwszy rezerwat o tej nazwie utworzono w 1991 roku na powierzchni 680,2 ha. W 2005 roku utworzono jeden spójny, wielkoobszarowy rezerwat przyrody obejmujący powierzchnię 721,41 ha dotychczas należących do 3 rezerwatów: Bielawa, Moroszka Bielawskiego Błota i Woskownica Bielawskiego Bota.
Celem ochrony rezerwatu jest zachowanie torfowiska wysokiego typu bałtyckiego z charakterystyczną roślinnością, stanowiącego ostoję ptactwa wodno – błotnego. Rodzaj rezerwatu określono jako torfowiskowy. Obszar rezerwatu jest jednym z głównych w regionie miejsc sezonowych koncentracji żurawi, jednym z dwóch znanych w Polsce miejsc lęgowych łęczaka. Żerowiskiem dla uszatki błotnej, błotniaka łąkowego, orla przedniego i innych ptaków szponiastych, jest ważnym miejscem odpoczynku ptaków migrujących na trasie ich przelotów. Rezerwat jest również siedliskiem dla zagrożonych i ginących gatunków takich, jak wełniacza darniowa, malina moroszka i woskownica europejska. Rezerwat przede wszystkim obejmuje ochroną jedno z największych zachowanych w Polsce torfowisk wysokich typu bałtyckiego, które pomimo wieloletniej eksploatacji na skalę przemysłową, zachowało liczne walory przyrodnicze i krajobrazowe. Obecnie w granicach rezerwatu prowadzi się prace renaturalizacyjne. Wykonuje się zakrojone na szeroką skalę zabiegi czynnej ochrony przyrody, których celem jest odwrócenie uruchomionych przez człowieka procesów degradacji i przywrócenia procesów torfotwórczych na możliwie największej powierzchni torfowiska.
Rezerwat Bielawa znajduje się w granicach 2 ostoi Natura 2000: „Bielawskie Błota” i „Bielawa i Bory Bażynowe”, a także w granicach Nadmorskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu i otuliny Nadmorskiego Parku Krajobrazowego.
Nadzór nad rezerwatem sprawuje Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Gdańsku.
Rezerwat przyrody Zielone
Florystyczny rezerwat przyrody położony na pograniczu Pobrzeża Kaszubskiego i Wysoczyzny Żarnowieckiej w gminie Krokowa. Rezerwat został utworzony w 19996 roku, o powierzchni 17,08 ha, w tym 7,79 ha torfowiska przejściowego. Rezerwat obejmuje fragmenty lasu, głownie brzeziny bagiennej oraz pogranicza torfowiskowego. Celem ochrony rezerwatu jest zachowanie największego w rejonie gdańskim stanowiska wiciokrzewu pomorskiego w pobliżu jego wschodniej granicy zasięgu. W rezerwacie znajduje się pomnik przyrody „Pogański Kamień”, który podobny jest do Kamiennego Stołu w Celbowie.
Rezerwat przyrody Piaśnickie Łąki
Utworzony w 1972 roku o powierzchni 56,2 ha florystyczny rezerwat przyrody na Pobrzeżu Kaszubskim, na obszarze Nadmorskiego Parku Krajobrazowego u ujścia Piaśnicy do Bałtyku. Rezerwat obejmuje łąki między korytem Piaśnicy i jej starorzeczem wraz z roślinnością leśną i lasem dębowo – brzozowym. Rezerwat ma na celu ochronę licznych gatunków roślin, m.in. woskownica europejska, kosaniec syberyjski, seler nica żyłkowata, okrzyn łąkowy, turzyca, fiołek mokradłowy i miecznik dachówkowaty.
Rezerwat przyrody Babnica
Rezerwat przyrody Babnica położony jest mierzei Kaszubskiej, około 1 km na północny – zachód od Białogóry. Utworzony w 1996 roku, zajmuje powierzchnię 2,04 ha. Rezerwat w typie florystycznym na zalesionej wydmie parabolicznej, które zostały ukształtowane w holocenie w wyniku wędrówek piasków. Celem ochrony jest zachowanie ze względów naukowych i dydaktycznych starego bukowo – dębowego lasu rosnącego na zboczu wydmy, ze stanowiskami porostów będących reliktowymi gatunkami lasów pierwotnych.
Na glebach bielicowych, gleba właściwa jest słabo wykształcona. W rezerwacie znajduje się 79 gatunków porostów, z czego ponad połowa znajduje się na czerwonej liście porostów ginących i zagrożonych, m.in.: granicznik płucnik, brodaczka kępkowa.
Flora roślin naczyniowych jest wyjątkowo skromna, co jest wynikiem ubogiego i mało zróżnicowanego podłoża. Występują tu cztery gatunki objęty częściową ochroną: kruszyna pospolita, turzyca pisakowa, bagno zwyczajne, paprotka zwyczajna. Jest to również miejsce bytowania zwierzyny czarnej i płowej, a stare dziuplaste buki są miejscem lęgowym różnych dziuplaków.
Rezerwat przyrody Widowo
Rezerwat przyrody Widowo położony jest na mierzei Kaszubskiej, niecały kilometr na północny – wschód od miejscowości Dębki. Utworzony w 1999 roku, ma powierzchnię 97,10 ha. Celem ochrony jest głównie zachowanie interesującego zespołu form wydmowych (wały i pagóry wydmowe, wydmy paraboliczne, niecki i rynny deflacyjne, różnokształtne obniżenia międzywydmowe), zespół lasów mieszanych dębowo – sosnowych i bażynowych borów nadmorskich oraz rzadkich gatunków roślin. Wydmy w rezerwacie powstały głownie w holocenie w wyniku działalności morza i wiatru, nałożone są na starszą rzeźbę glacjalną. Równina Błot Przymorskich powstała po wycofaniu się krawędzi lądolodu ostatniego zlodowacenia na obszar południowego Bałtyku i reprezentuje ostatni etap rozwoju późno glacjalnej sieci dolinnej Przymorza. Na licznych tu torfach, które pokryte zostały piaskami eolicznymi rosną cenne gatunki flory. Charakterystyczna jest duża grupa storczyków: kruszczyk rdzawolistny, tajęża jednostronna, podkolan biały czy widłaki jałowcowa ty i goździsty. Ponadto w rezerwacie występują również inne gatunki roslin chronionych takich jak, paprotka zwyczajna, turzyca pisakowa, pomocnik baldaszkowaty, naparstnica zwyczajna. Występują tu również liczne, stare okazy dębów szypułkowych o średnicy pnia ok. 80 cm.
Rezerwat przyrody Białogóra
Rezerwat przyrody Białogóra położony jest na mierzei Kaszubskiej, na północ od Białogóry. Powstał w 1792 roku i ma powierzchnię 211 ha. To florystyczny rezerwat w zatorfionym zagłębieniu miedzy wydmowym w pasie wydm nadmorskich. Celem ochrony w tym rezerwacie jest zachowanie unikatowego na polskim wybrzeżu kompleksu przestrzennego wydm i obniżeń między wydmowych, zbiorowisk atlantyckiej roślinności torfowiskowej z ginącymi o rzadkimi gatunkami roślin na granicy ich geograficznego zasięgu, fitocenoz nadmorskiego boru bagiennego i bażynowego oraz ostoi żurawia.
Wydmy zostały ukształtowane w wyniku akumulacyjnej działalności fal morskich, przybrzeżnych prądów i wiatru głównie w holocenie. Wpływ na florę rezerwatu ma cienka warstwa silnie rozłożonego oligotroficznego torfu na jałowym, oglejonym piasku wydmowym. Na takim podłożu rośnie ok. 80 gatunków, z czego 27 gatunków roślin naczyniowych i 3 gatunki roślin zarodnikowych należą do tzw. Gatunków specjalnej troski (gatunki o różnym stopniu zagrożenia oraz gatunki prawnie chronione). Najwartościowsze gatunki to: ponikło wielołodygowe, przygiełka brunatna. W rezerwacie jest miejsce okresowego gniazdowania i regularnego przebywania żurawia.
Rezerwat przyrody Długosz Królewski w Wierzchucinie
Rezerwat przyrody Długosz Królewski w Wierzchucinie położony jest w otulinie Nadmorskiego Parku Krajobrazowego na Równinie Błot Przymorskich, 3 km na wschód od miejscowości Wierzchucino, na północ od jeziora Żarnowieckiego. Rezerwat został utworzony w 2003 roku, zajmuje powierzchnię 148,19 ha. Rezerwat florystyczny o formie krajobrazowej pradoliny. Równina Błot Przymorskich powstała po wycofaniu się krawędzi lądolodu ostatniego zlodowacenia na obszar południowego Bałtyku i reprezentuje ostatni etap rozwoju późno glacjalnej sieci dolinnej Przymorza. Celem rezerwatu jest ochrona dwóch największych skupisk wieloletniej paproci – długosza królewskiego oraz największej populacji widłaka jałowcowatego w regionie gdańskim, zachowanie pozostałości torfowiska wysokiego i przejściowego wraz z właściwymi dla tych ekosystemów gatunkami i zbiorowiskami roślinnymi.
Na obszarze rezerwatu przeważają gleby torfowe powstałe głownie z torfów przejściowych i wysokich.
Rezerwat to także ważne miejsce gniazdowania gatunków zagrożonych w skali europejskiej: turkawka, muchołówka szara, gąsiorek, gniazduje w rezerwacie również rzadki brodziec – samotnik. Jest to miejsce bytowania zwierzyny płowej (dzika, zająca szaraka, jeża wschodniego) oraz drapieżników (lisa, jenota, borsuka, wydra, łasica, kuna leśna). Występuje również 2 gatunki ropuch – szara i zielona, żaby – wodna, moczarowa i trawna oraz 4 gatunki gadów; jaszczurka zwinka, padalec, żmija zygzakowata, zaskroniec zwyczajny.
Rezerwat przyrody Źródliska Czarnej Wody
Rezerwat został utworzony w 1999 roku, swoim zasięgiem obejmuje niewiele ponad 50 hektarów powierzchni. Główną przyczyną utworzenia rezerwatu była niezwykła szata roślinna.
Rezerwat znajduje się na terenie podmokłych łąk i lasów w dolinie rzeki, pomiędzy kilkoma małymi osadami: Robakowskim Młynem, Świecinem, Trzema Młynami oraz Karlikowem. Łęgi wokół Źródliska Czarnej Wody określa się jako jesionowo – olszowy – choć występują tutaj także buki, dęby i graby. Podłoże dla tak zróżnicowanych drzew, krzewów, krzewinek i traw tworzą w znacznej mierzy gleby nawapienne.
W rezerwacie można napotkać wiele różnych gatunków, które najczęściej występują w rejonach podgórskich. Zaliczają się do nich m.in. tojeść gajowa i widłak wroniec. Na uwagę miłośników botaniki zasługują także stokłosy Benekena i listery jajowate. Wśród przedstawicieli lokalnej fauny warto wyróżnić rzęsorki mniejsze – niewielkie ssaki ryjówkowate.
„Dolina Trzech Młynów”
Nieopodal Lisewa znajduje się Dolina Trzech Młynów. Nazwa ta wzięła się od znajdujących się tam młynów z XIX wieku. Miejsce to zostało włączone do sieci Natura 2000. Jest to silnie wycięty fragment doliny z erozją wsteczną. Na szczególną uwagę zasługują występujące tutaj łęgi olszowo – jesionowe. Mamy również liczne zbiorowiska źródliskowe, nawapienne łąki i zarośla. Warto wiedzieć, iż obszar ten jest najdalej wysuniętym na północ stanowiskiem roślin o podgórskim charakterze. Na terenie obszaru znajdziemy również górną część rzeki Czarna Woda. Źródła tej rzeki znajdują się w rezerwacie przyrody „Źródliska Czarnej Wody”.
Większość lasów wchodzących w skład obszaru znajduje się w Leśnym Kompleksie Promocyjnym Lasy Oliwsko – Darżlubskie i jest zarządzana przez Nadleśnictwo Wejherowo.
Tereny obszaru Natura 2000 Dolina Trzy Młyny posiadają gęstą sieć dróg udostępnionych dla pieszych. Wyruszając na wędrówki piesze przez kompleks leśny Połchówko można spotkać ciekawe elementy ukształtowania terenu oraz wiele cieków wodnych i źródlisk oraz wycieków.
W okresie letnim można znaleźć tu schronienie w upalne dni. Jesienią las jest znakomitym miejscem do zbierania grzybów i owoców runa leśnego. Liczne stawy w Dolinie Trzech Młynów zachęcają amatorów wędkarstwa do relaksu nad wodą.